اسماعیل کوشان، ملقب به اسماعیل حریرفروش، متولد۱۲۹۶ در تهران است.
اسماعیل کوشان، به پدر سینمای ایران، معروف است. او برای اولین بار یک فیلم (دختر فراری) را به زبان فارسی دوبله کرده است.
کوشان، بعد از پايان تحصيلات متوسطه به آلمان رفت و براي كسب علم و اطلاعات بيشتر درباره سينما به استوديو اوفا رفت . در آلمان همزمان با تحصيل در رشته اقتصاد به تحصيل در رشته روابط عمومي تلويزيون و سينما نيز مشغول شد . در سال ۱۳۳۴ به وين رفت و فيلمهاي " دختر فراري " و " زن سنگدل " را خريد و به تركيه برد . وی فعالیت هنری را سال ۱۳۲۴ در استودیو سس فیلم کشور ترکیه با دوبله " دختر فراري " آغاز کرد و پس از بازگشت به ایران سال ۱۳۲۵ استودیو میترا فیلم و سال ۱۳۳۰ استودیو پارس فیلم را تأسیس کرد. شاپور ياسمي شريك او در پارس فيلم بود . از دیگر فعالیت‌های کوشان می‌توان به انتشار مجله عالم هنر و ریاست اتحادیه صنایع فیلم ملی ایران سال ۱۳۴۸ اشاره کرد.
اسماعیل کوشان، برادر محمود کوشان (کارگردان و فیلمبردار) و پدر کوروش کوشان (بازیگر) و داریوش کوشان (کارگردان) است.
با گشايش استوديو ميترا فيلم و ساخته شدن "طوفان زندگی"، دومين دوره فيلمسازی در ايران آغازمی شود. اما سينمای ايران همچنان عنايتی به مستند ندارد. کارها هنوزانگشت شمارند. قبل ازنمايش فيلم "طوفان زندگی"، درششم ارديبهشت 1327، يک فيلم گزارشی- تبليغاتی درباره سازمان خدمات اجتماعی به نمايش درمی آيد، و گروهی فرانسوی از مراسم ورزش باستانی در زورخانه فيلم می گيرند.
اسماعیل کوشان در سال ١٣۶٠ درگذشت.
فیلم ها :
- مستند «درمانگاه سازمان شاهنشاهی» (۱۳۲۷)
- مستند «دکتر مصدق در سفر آمریکا» (۱۳۲۸)
- مستند «لوله کشی دوم به جزیره خارک»
- مستند «یک روز از زندگی شاه» (۱۳۴۹)
- جنگجویان کوچولو (۱۳۵۲)
- ماه پیشونی (۱۳۵۰)
- شیرین و فرهاد (۱۳۴۹)
- نسل شجاعان (۱۳۴۸)
- غروب بت پرستان (۱۳۴۷)
- گوهر شب چراغ (۱۳۴۶)
- نسیم عیار (۱۳۴۶)
- امیرارسلان نامدار (۱۳۴۵)
- حسین کرد (۱۳۴۵)
- مرد نامرئی (۱۳۴۵)
- دزد بانک (۱۳۴۴)
- ابرام در پاریس (۱۳۴۳)
- اشک‌ها و خنده‌ها (۱۳۴۲)
- دوستت دارم (۱۳۴۲)
- انتقام روح (۱۳۴۱)
- اهریمن زیبا (۱۳۴۱)
- کلاه مخملی (۱۳۴۱)
- دندان افعی (۱۳۴۰)
- سایه سرنوشت (۱۳۴۰)
- شیر فروش (۱۳۳۹)
- عروس فراری (۱۳۳۷)
- افسونگر (۱۳۳۲)
- دزد عشق (۱۳۳۱)
- مادر (۱۳۳۱)
- مستی عشق (۱۳۳۰)
- شرمسار (۱۳۲۹)
- زندانی امیر (۱۳۲۷)
نویسنده:
- شیر خفته (۱۳۵۵)
- هیچ کسی بابا نمیشه (۱۳۵۴)
- خوشگلا عوضی گرفتین (۱۳۵۳)
- جنگجویان کوچولو (۱۳۵۲)
- قربون هرچی خوشگله (۱۳۵۲)تهیه کننده: اکبر عالمی
- اسیر (۱۳۵۱)
- دختر فراری (۱۳۵۰)
- شوفر خوشگله (۱۳۵۰)
- شیرین و فرهاد (۱۳۴۹)
- میوه گناه (۱۳۴۹)
- غروب بت پرستان (۱۳۴۷)
- گوهر شب چراغ (۱۳۴۶)
- امیرارسلان نامدار (۱۳۴۵)
- حسین کرد (۱۳۴۵)
- مرد نامرئی (۱۳۴۵)
- دزد بانک (۱۳۴۴)
- آراس خان (۱۳۴۲)
- انتقام روح (۱۳۴۱)
- اهریمن زیبا (۱۳۴۱)
- سایه سرنوشت (۱۳۴۰)
- آرشین مالالان (۱۳۳۹)
- زندانی امیر (۱۳۲۷)
تهیه کننده:
- نفس گیر (۱۳۵۷)
- سکوت بزرگ (۱۳۵۶)
- سلام تهران (۱۳۵۶)
- با هم ولی تنها (۱۳۵۵)
- شادیهای زندگی (۱۳۵۵)
- شیر خفته (۱۳۵۵)
- گل خشخاش (۱۳۵۵)
- پاشنه طلا (۱۳۵۴)
- مادر دوستت دارم (۱۳۵۴)
- نیزار (۱۳۵۴)
- هیچ کسی بابا نمیشه (۱۳۵۴)
- اوستا کریم نوکرتیم (۱۳۵۳)
- بزن بریم دزدی (۱۳۵۳)
- خوشگلا عوضی گرفتین (۱۳۵۳)
- دروغگوی کوچولو (۱۳۵۳)
- مرغ همسایه (۱۳۵۳)
- جبار سرجوخه فراری (۱۳۵۲)
- جنگجویان کوچولو (۱۳۵۲)
- شیخ صالح (۱۳۵۲)
- قربون هرچی خوشگله (۱۳۵۲)
- گدای میلیونر (۱۳۵۲)
- آب نبات چوبی (۱۳۵۱)
- اسیر (۱۳۵۱)
- بابا نان داد (۱۳۵۱)
- عباسه و جعفر برمکی (۱۳۵۱)
- مرغ تخم طلا (۱۳۵۱)
- مهدی مشکی و شلوارک داغ (۱۳۵۱)
- پهلوان مفرد (۱۳۵۰)
- دختر فراری (۱۳۵۰)
- زن یکشنبه (۱۳۵۰)
- شوفر خوشگله (۱۳۵۰)
- ماه پیشونی (۱۳۵۰)
- دزد و پاسبان (۱۳۴۹)
- میوه گناه (۱۳۴۹)
- جیب بر خوشگله (۱۳۴۸)
- عدل الهی (۱۳۴۸)
- گرفتار (۱۳۴۸)
- نسل شجاعان (۱۳۴۸)
- غروب بت پرستان (۱۳۴۷)
- گرداب گناه (۱۳۴۷)
- یوسف و زلیخا (۱۳۴۷)
- بندرگاه عشق (۱۳۴۶)
- گوهر شب چراغ (۱۳۴۶)
- مرد دو چهره (۱۳۴۶)
- نسیم عیار (۱۳۴۶)
- امیرارسلان نامدار (۱۳۴۵)
- حسین کرد (۱۳۴۵)
- شوخی نکن دلخور می شم (۱۳۴۵)
- مرد نامرئی (۱۳۴۵)
- دزد بانک (۱۳۴۴)
- ابرام در پاریس (۱۳۴۳)
- آراس خان (۱۳۴۲)
- اشک‌ها و خنده‌ها (۱۳۴۲)
- دوستت دارم (۱۳۴۲)
- مردها و جاده‌ها (۱۳۴۲)
- انتقام روح (۱۳۴۱)
- اهریمن زیبا (۱۳۴۱)
- سوداگران مرگ (۱۳۴۱)
- کلاه مخملی (۱۳۴۱)
- بیوه‌های خندان (۱۳۴۰)
- تازه به دوران رسیده (۱۳۴۰)
- دام عشق (۱۳۴۰)
- دندان افعی (۱۳۴۰)
- سایه سرنوشت (۱۳۴۰)
- آرشین مالالان (۱۳۳۹)
- شیر فروش (۱۳۳۹)
- پسر دریا (۱۳۳۸)
- چشمه آب حیات (۱۳۳۸)
- دو قلوها (۱۳۳۸)
- بیژن و منیژه (۱۳۳۷)
- شاباجی خانم (۱۳۳۷)
- طلسم شکسته (۱۳۳۷)
- عروس فراری (۱۳۳۷)
- ظالم بلا (۱۳۳۶)
- قزل ارسلان (۱۳۳۶)
- یعقوب لیث صفاری (۱۳۳۶)
- اتهام (۱۳۳۵)
- یوسف و زلیخا (۱۳۳۵)
- راهزن (۱۳۳۴)
- آغامحمد خان قاجار (۱۳۳۳)
- دسیسه (۱۳۳۳)
- شاهین طوس (۱۳۳۳)
- افسونگر (۱۳۳۲)
- شب‌های تهران (۱۳۳۲)
- غفلت (۱۳۳۲)
- دزد عشق (۱۳۳۱)
- مادر (۱۳۳۱)
- مستی عشق (۱۳۳۰)
- شرمسار (۱۳۲۹)
- واریته بهاری (۱۳۲۸)
- زندانی امیر (۱۳۲۷)
فیلمبردار:
- واریته بهاری (۱۳۲۸)
- زندانی امیر (۱۳۲۷)
- طوفان زندگی (۱۳۲۷)