نقد مهدی باقری بر مستند کوتاه «فیلمی برای تو» به کارگردانی ایمان بهروزی
بعضی از فیلم‌ها در نگاه اول، آن‌قدر معمولی به نظر می‌آیند که بیننده، هیات انتخاب و داوران به‌راحتی از کنارشان می‌گذرند. البته در مورد «فیلمی برای تو» در جشنواره فیلم کوتاه پارسال این اتفاق نیفتاد. سال گذشته وقتی به‌عنوان هیات انتخاب جشنواره فیلم کوتاه تهران مشغول دیدن فیلم‌های مستند بودیم کمتر امکان داشت فیلمی را دو بار ببینیم. فیلم‌هایی همچون «فیلمی برای تو» در جشنواره‌های داخلی جدی گرفته نمی‌شوند. اساساً فیلم‌هایی که دست به بیان شخصی و خودبیانگری می‌زنند به دلایل گوناگون از چرخه نمایش توسط جشنواره‌ها و حتی مستندسازان کنار گذاشته می‌شوند. به‌هرحال در این شرایط در سال‌های اخیر تعداد زیادی فیلم با رویکرد خودبیانگری ساخته می‌شود و خوشبختانه مخاطب و علاقه‌مند خود را پیدا می‌کند.
مستند کوتاه «فیلمی برای تو» ساخته ایمان بهروزی بر اساس یک لحظه از زندگی فیلم‌ساز ساخته شده است. لحظه‌ای که فیلم‌ساز به دختر موردعلاقه‌اش ابراز عشق می‌کند. چه چیز مهمی در لحظه موردنظر فیلم‌ساز وجود دارد که دست به خودبیانگری می‌زند؟ پاسخ: عمل اجتماعی فیلم‌ساز ازیک‌طرف و از طرف دیگر ایجاد گفتگو با جهان خارج از خودش است. عمل اجتماعی و گاهی سیاسی فیلم‌ساز خودبیانگر در بیان مفاهیمی است که از طرف جامعه و یا حکومت مستقر به‌نوعی راز مگو تلقی می‌شود. فیلم‌ساز خودبیانگر شورش می‌کند و هر آنچه ذهن و زندگی‌اش را مملو کرده، در معرض قرار می‌دهد. اما گفتگو با جهان خارج منجر به شناخت خود نیز می‌شود.
«فیلمی برای تو» ساختار ساده‌ای دارد و بر اساس نیاز فیلم‌ساز برای گفتگو ساخته شده است. فیلم‌ساز چند تن از دوستان مشترک با دختری را که دوست دارد را جداجدا سوار پرایدش می‌کند و در اتومبیل با آن‌ها درباره خودش و دختر موردعلاقه‌اش صحبت می‌کند. از طرفی دیگر یک بازیگر را که با او و معشوقش غریبه است را نیز دعوت می‌کند تا با اتومبیل به محلی خاص بروند. به لحاظ ساختاری حضور یک غریبه سبب می‌شود تا کل داستان که برای تماشاگر نیز مشخص نیست از ابتدا توضیح داده شود. فیلم‌ساز با دوستان مشترکش بیشتر درباره جزئیات و شخصیت خودش و دختر موردعلاقه‌اش صحبت می‌کند و با خانم بازیگر درباره نیتش. فیلم‌ساز تصمیم دارد صحنه‌ای که او به دختر موردعلاقه‌اش گفته است که به او علاقه‌مند است را بازسازی کند. اما چه احتیاجی است که یک لحظه از زندگی را دوباره بازسازی کنیم؟ پاسخ ساده است. برای فیلم‌ساز خودبیانگر مرور گذشته باعث عبور از آ ن لحظه و ادامه روند زندگی است. این لحظه در فیلم بیشتر شبیه کتیبه‌های باستانی است که بر تنه کوه‌ها ثبت می‌شود. حالا زمانه عوض شده است. نیازی نیست پادشاه جهان باشی تا لحظه‌ای از زندگی‌ات را بر کتیبه‌ای ثبت کنند. با خودبیانگری در سینمای مستند پادشاه جهان خود هستی و خودت تصمیم می‌گیری تا کدام لحظه‌ات را در جهان فیلم مستند ثبت کنی و از آن بگذری. ما همه نیاز داریم به بیان خود. بیانی که جهانمان را قابل‌درک‌تر می‌کند. نهایت آنکه انسان شهری طبقه متوسط نیاز به دیده شدن توسط همنوعان دیگر دارد. از این مهم‌تر نیاز دارد که خود را از انبوه و توده‌نگری سیستم ایدئولوژیک جدا کند. پس با ثبت لحظه‌هایی که ازنظر سیستم ارزش تعریف کردن ندارد به او نشان می‌دهیم تمام لحظات جهان قابل‌تعریف هستند.
«فیلمی برای تو» یکی از مهم‌ترین و زیباترین مستندهای دو سه سال اخیر است که متأسفانه بدون دلیل باوجودآنکه هیات انتخاب فیلم را انتخاب کرده بود از جشنواره فیلم کوتاه تهران توسط مسئولین جشنواره کنار گذاشته شد. البته برای آنکه اثبات شود که ترس مسئولین از نمایش فیلم در جشنواره بی‌دلیل بوده است در همان زمان فیلم به وزارت ارشاد ارائه شد و مجوز نمایش گرفت. بااین‌وجود این فیلم تا به امروز فرصت نمایش در ایران را نداشته است اما در چندین جشنواره خارجی شرکت کرده و چند جایزه نیز گرفته است. شاید باید شناخت بهتری از این نوع فیلم‌سازی مستند یعنی مستندهای خودبیانگر ایجاد کرد.
منبع: http://fidanfilm.ir/%D9%81%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86/%D9%86%D9%82%D8%AF-%D9%81%DB%8C%D9%84%D9%85-%DA%A9%D9%88%D8%AA%D8%A7%D9%87/%D9%86%D9%82%D8%AF-%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%86%D8%AF-%DA%A9%D9%88%D8%AA%D8%A7%D9%87-%D9%81%DB%8C%D9%84%D9%85%DB%8C-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%AA%D9%88-%D8%AE%D9%88%D8%AF%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D9%86%DA%AF/