سینمای آزاد در دوره ای از مهمترین مراکز فیلمسازی تجربی به حساب می آمد و بسیاری از فیلمسازان آینده سینمای ایران ( چه در بخش داستانی و چه مستند ) تجربه های نخستین خود را در چنین مرکزی انجام دادند .
سینمای آزاد توسط حسن بنی هاشمی، بصیر نصیبی، همایون پایور و ابراهیم فروزش، تاسیس شد، سینماگرانی چون کیانوش عیاری و بهروز افخمی از دانش‌آموختگان این کلاس‌ها هستند.
به دلیل اهمیت " سینمای آزاد " ، به تدریج فیلمسازان ( بویژه مستندسازان ) و تجربه های مستند در فیلمبا معرفی خواهند شد . ( با ذکر این نکته که تکمیل شدن چنین پرونده ای نیاز به همکاری همه فیلمسازان سینمای آزاد داشته از مقالات و منابع استقبال می کنیم ) .
سینمای آزاد* - تاریخچه
در مهرماه 1348 خورشیدی در کودکستان " کاخ کودک " جمعیتی در حدود سی نفر گرد هم آمدند و با نمایش چند فیلم کوتاه نخستین جلسه ی نمایش فیلم سینمای آزاد را بنیان نهادند . فریدون رهنما نیز که تائیدها و تشویق هایش نقش موثری در شکل گرفتن چنین مراکزی داشت ، در این جلسه شرکت کرده بود . این کودکستان ، که " لئونید سروریان " آنرا در اختیار گروه گذاشته بود ، گنجایش محدودی داشت . و در نتیجه ، جلسه دوم و سوم سینمای آزاد در دانشکده هنرهای دراماتیک برگزار شد ، و جلسه چهارم به دعوت " انجمن فیلم دانشگاه صنعتی " در این دانشگاه تشکیل یافت . همکاری " انجمن فیلم دانشگاه صنعتی " به گسترش برنامه های سینمای آزاد کمک کرد . پس از چندی سینمای آزاد محل برگزاری جلساتش را به کارگاه نمایش تلویزیون انتقال داد . اما آنجا نیز کوچک بود و امکانات معدودی داشت . بنابراین از خرداد سال 1353 سینمای آزاد برای اجرای برنامه هایش از آمفی تئاتر مدرسه عالی رادیو و تلویزیون ملی ایران، استفاده کرد.
سینمای آزاد از سال 1350 از حمایت تلویزیون ملی ایران برخوردار شد و به آن وابستگی پیدا کرد . خرید وسایل فیلمبرداری برای تهران و مراکز شهرستانها ، تهیه فیلم خام برای فیلمسازان ، اجاره مکان برای دفتر سینمای آزاد تهران و در اختیار گذاشتن یک برنامه ی نیم ساعته تلویزیونی به نام " سینمای آزاد "، که هرفته از شبکه ی سرتاسری پخش می شد ، از جمله ی کمک های تلویزیون بود . کار سینمای آزاد که بالا گرفت ، مراکزی در شهرستانها برپا می کند . از جمله کارهای دیگر سینما آزاد چاپ و پخش نشریه ای به نام " سینمای آزاد " بود .[منبع]
نام تعدادی از فیلمسازان " سینمای آزاد " بدون ترتیب
کریم دانیالی ، کیانوش عیاری ، ناصر غلامرضایی ، مهدی صباغزاده ، بهنام جعفری ، رضا عفتی ، مجید جوانمرد ، اکبر خواجویی ، غلامرضا مهیمن ، رحیم علی افشاری ، مجید قاری زاده ، مهرداد تدین ، حسن بنی هاشمی ، ابراهیم حقیقی ، عبدالله باکیده ، زاون قوکاسیان ، داود زندیان ، داریوش ارجمند ، پرویز حسن پور، حسین سیاح ، مرتضی مسائلی ، پرویز حسن پور ، محمد علی میاندار ، رحیم علی افشاری ، اکبر خامین