فیلم مستند «متهمین دایره بیستم» از تولیدات مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی به کارگردانی «حسام اسلامی» موفق به دریافت سه تندیس شیر سنگی «بهترین تدوین»، «بهترین کارگردانی مستند بلند» و «بهترین فیلم مستند بلند» از نهمین جشن مستقل سینمای مستند ایران شد.
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی \"سینماتجربی\"، نهمین جشن مستقل سینمای مستند ایران شامگاه شنبه ۱۸ شهریور با حضور هنرمندان و مستندسازان در تالار مرکزی همایش کتابخانه ملی برگزار شد.
در ابتدای این مراسم که اجرای آن را رامین حیدری فاروقی و رویا نونهالی برعهده داشتند، کلیپی از مراحل اجرایی این دوره از جشن مستندسازان پخش شد. سام کلانتری در این کلیپ اظهار داشت: طراحی تندیس مخصوص جشن سینمای مستند، اتفاق ویژه‌ای بود که در این دوره رقم خورد و این تندیس برای سال‌ها برای سینمای مستند باقی خواهد ماند. خوشحالم که نخستین تندیس ما نیز به موزه سینما اهدا شد.
وی ادامه داد: رویکرد جشن امسال مهربانانه بود و سعی کردیم با فیلم‌ها با روی باز برخورد کنیم و در صورت داشتن کیفیت لازم، در انتخاب آن‌ها سخت‌گیری نکنیم. یک هیأت داوران ۹ نفره طی چهار روز فشرده در خانه سینما فیلم‌ها را دیدند و به این نتایج دست پیدا کردند.
کلانتری دهه‌ی پیش رو دهه‌ی سینمای مستند عنوان کرد و افزود: این نوع سینما قابل اکران است و می‌توان برای آن درآمدزایی کرد.
رامین حیدری فاروقی هم متن‌هایی برای هر یک از بخش‌های جشن مستندسازان نوشته بود که گاهی رویا نونهالی آن‌ها را قرائت می‌کرد و گاه خودش.
او سام کلانتری را اینگونه خطاب کرد: جوشش به خروشش می‌آید. لبخندش به صبرش. از تخصص‌هایش شوخی جدی و جدی شوخی و تبدیل خلاق آن در مستند است. تا قبل از آن که بی اتو رئیس باشد و به صبحگاه اتو بکشد از چهره‌اش نمایانگر بود بسیار کسان می‌دانستند ریاست او هر چه جالب و ترسناک باشد شور نیست.
در ادامه سام کلانتری از هارون یشایایی رییس نوزدهمین جشن بزرگ سینمای ایران دعوت کرد تا روی سن بیاید. یشایایی با اشاره به اینکه امسال با علاقه و اطمینان بیشتری کار را شروع کرده و همه عوامل خانه سینما صادقانه تمام تلاش خود را برای برپایی بهتر این جشن‌ها انجام دادند، گفت: چند سالی است که به عرصه سینمای مستند آمده‌ام و این حوزه برایم معنای دیگری پیدا کرده است. از گذشته‌های دور به این سینما توجه می‌شد اما این روزها جوانان با استعداد بیشتری وارد سینما شده‌اند و از تکنولوژی روز استفاده می‌کنند.
وی با بیان اینکه به جوانان یادآور می‌شوم سینمای مستند ما پیشینه‌ی درخشانی در ثبت تاریخ ایران داشته است، افزود: امیدوارم آینده ملت ما را به درستی ثبت کنند و مستندسازان می‌توانند از نمایش آثار خود با توجه به کیفیت آثار درآمد نیز کسب کنند.
در این بخش از برنامه کلیپی از چگونگی طراحی تندیس توسط حامد رشتیان پخش شد و رامین حیدری فاروقی این تندیس را از نزدیک به مخاطبان نشان داد.
در ادامه مراسم حسن نقاشی و مینا مشهدی برای اهدای جایزه بخش صدا به روی صحنه آمدند و تندیس شیر ایرانی را به حسن شبانکاره و صادق داوری‌فر برای فیلم «آقای هرتز» اهدا کردند.
کریستف رضایی تندیس شیر ایرانی و دیپلم افتخار را در بخش بهترین موسیقی را به امید فتح‌الهی برای فیلم «آلاله» اهدا کرد.
محمد جعفری و آذر مهرابی دیپلم افتخار و تندیس شیر ایرانی را در بخش بهترین فیلمبرداری به صادق سوری برای فیلم «همجا» تقدیم کردند.
محمد جعفری درباره تندیس این جشن گفت: بختیاری‌ها به خاطر نجابت بعضی افراد بر روی سنگ قبرشان از این نماد شیر ایرانی استفاده می‌کنند. خوشحالم که اکنون در زمان حیات افراد این جایزه به آن‌ها تعلق می‌گیرد.
محمد تهامی نژاد، تندیس شیر ایرانی در بخش بهترین پژوهش را به مازیار مشتاق‌گوهری برای فیلم «زیمل بلوچستان» اهدا کرد.
در ادامه مراسم رامین حیدری فاروقی مجری مراسم با اشاره به اینکه بخش فیلم کوتاه مستند نامزد نداشته است گفت: هیات داوران اعلام کردند که فیلم‌های کوتاه مستند شایسته دریافت تندیس شیر ایرانی نبودند و در این بخش تنها دو دیپلم افتخار اهدا می‌شود و این امر حتماً مورد پژوهش قرار خواهد گرفت.
منوچهر طیاب، از پیشکسوتان سینمای مستند ایران در ادامه به روی صحنه آمد و اظهار کرد: این جشن مانند یک خواب خوش است که بعد از ۴۰ سال به واقعیت پیوسته است. کارگردانان مستند در آن سال‌ها به سختی این سینما را جلو بردند و مشکلات فراوانی داشتند؛ نه دانشکده‌ای بود و نه مرکز مستندسازی و نه بودجه‌ای وجود داشت. تنها علاقه شخصی و مهر به مملکتمان بود.
وی ادامه داد: خوشبختانه سینمای مستند ما در جهان معرفی شده است و ما در انتظار هستیم که جوانان ما راجع به کشورشان چه می‌گویند. ما کارگزاران فرهنگ هستیم.
او دیپلم افتخار در بخش بهترین کارگردانی فیلم کوتاه مستند را به «فاطمه موسوی» کارگردان فیلم «میراث من آواز» اهدا کرد. همچنین دیپلم افتخار بهترین فیلم کوتاه مستند به «معصومه نورمحمدی» کارگردان فیلم «سوزنگرد» اهدا شد. این فیلم هم از تولیدات مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی است.
نکوداشت ارد عطارپور تهیه‌کننده و مستندساز برجسته کشور، از جمله بخش‌های ویژه جشن مستندسازان بود که وی تندیس شیر ایرانی را از دستان استاد خسرو سینایی فیلمساز نام‌آشنای کشور دریافت کرد.
در ادامه مراسم برای بزرگداشت رضا تیموری (فیلمبردار سینمای مستند) ارد عطارپور و احمدرضا طایی روی صحنه آمدند و تندیس شیر ایرانی را به او تقدیم کردند.
ارد عطارپور درخصوص این فیلمبردار توانای سینمای مستند گفت: سال‌هاست با رضا تیموری همکاری می‌کنم. وی یکی از پرکارترین، شریف‌ترین و چیره‌دست‌ترین فیلمبرداران سینمای مستند است و هر کس با او کار کند، قطعاً در کار بعدی‌اش هم سراغی از او می‌گیرد.
در بخش دیگری از این مراسم، فرشته طائرپور و هارون یشایایی دیپلم افتخار و تندیس شیر ایرانی در بخش بهترین کارگردانی مستند نیمه‌بلند را به «مهدی قنواتی» برای فیلم «همجا» تقدیم کردند.
مهدی قنواتی با بیان اینکه از ۸۰۰ شیرسنگی عکس گرفته است، گفت: امسال احساس غرور می‌کنم که این تندیس را گرفتم.
دیپلم افتخار و تندیس شیر ایرانی در بخش بهترین فیلم نیمه‌بلند مستند به محمدکاظم بیات برای تهیه‌کنندگی فیلم «همجا» اهدا شد. او بیان کرد: همیشه ما تهیه‌کنندگان پشت صحنه بوده‌ایم و تهیه بودجه کار بسیار سختی است. تهیه‌کنندگان مستند نیاز به حمایت دارند و امیدوارم شرایطی پیش آید که دیگر دغدغه‌ای برای تولید مستند فاخر نداشته باشیم.
جایزه ویژه هیات داوران توسط مرتضی رزاق کریمی و مهوش شیخ الاسلامی به «محسن استادعلی» برای فیلم «زنانگی» اهدا شد.
مهوش شیخ الاسلامی که برای اهدای جایزه ویژه روی سن حاضر شده بود، به بیان خاطره‌ای پرداخت و گفت: سال ۱۳۵۱ زمانی که مستندسازی را شروع کردم، می‌خواستم فیلمی در جزیره کیش بسازم و بسیاری از اینکه یک زن فیلم می‌سازد و می‌خواهد چنین کاری بکند متعجب شدند و من خوشحالم که امروز زنان راحت‌تر به فعالیت می‌پردازند و این پایداری زنان قابل تحسین است.
در پایان این مراسم، منوچهر شاهسواری و همایون اسعدیان دیپلم افتخار و تندیس شیر ایرانی را در بخش بهترین کارگردانی مستند بلند و بهترین فیلم مستند بلند، به حسام اسلامی برای فیلم «متهمین دایره بیستم» اهدا کردند.
همایون اسعدیان درباره تندیس این جشن گفت که این یکی از زیباترین نشانه‌هایی است که تا به حال در سینما دیده‌ام.
سپس منوچهر شاهسواری با بیان اینکه در آغوش گرفتن شیر ایرانی برای کسانی که آن را به خانه می‌برند افتخارآمیز است، گفت: وقتی خسرو سینایی به این لحظه رسید که از ارد عطارپور بگوید و بغض کرد تا نام شاگرد خود را به زبان بیاورد، این بیانگر تلاش و صبوری است که استادان گفته‌اند و ما آن را فراموش کردیم. همه ما به تلاش‌ها و صبوری اعتقاد داریم. سینمای مستند ایران پُرافتخار است و افتخارات بیشتری در انتطار آن است. این سینما را آلوده به نظرات خارج از سینمای مستند نکنید و این سینما را تابع سلایق نگردانید.
استاد منوچهر طیاب، محمد تهامی‌نژاد، خسرو سینایی، مرتضی رزاق‌کریمی، پدرام اکبری، اُرد عطارپور، کریستف رضایی، مهوش شیخ‌الاسلامی، شهرام درخشان، سعید رشتیان، فرشته طائرپور، همایون اسعدیان، هارون یشایایی، کامران ملکی، سلیم غفوری، دکتر هوشنگ الهیاری، پژمان مظاهری‌پور، مانی میرصادقی، حامد شکیبانیا، محمد جعفری، فرشاد اکتسابی، معین کریم الدینی، محمدحسن دامن‌زن، آرش اسحاقی، فتح الله امیری ، آرش زاهدی‌اصل، علیرضا حسینی، روبرت صافاریان، محسن غلامزاده، رضا حائری، عباس صاحب، محمدرضا دزفولی، داود نماینده، محسن رمضان‌زاده، محمد حدادی، مهدی شامحمدی، محمد کارت، محمد آفریده، مهدی اسدی، صبا ندایی از جمله حاضران در نهمین جشن مستقل سینمای مستند بودند.
منبع: مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی