منوچهر طیاب، متولد سال ۱۳۱۶ در تهران، مستندساز، نویسنده، منتقد و ایران شناس، باسابقه و فعال کشورمان است.
او دانش آموختهٔ رشتهٔ معماری از دانشگاه فنی وین و تحصیل کردهٔ رشتهٔ کارگردانی سینما و تلویزیون و طراحی صحنه از دانشکدهٔ سینمایی آکادمی دولتی موسیقی و هنرهای نمایشی وین است.
طیاب فیلمسازی خود را با کارگردانی فیملی دربارهٔ سفال‌های قدیمی ایران آغاز کرد و تاکنون بیش از ۹۰ فیلم مستند و آموزشی ساخته است.
او ازجمله افرادی است که به صورت متمرکز برای توسعه و گسترش عملی سینمای مستند در ایران تلاش نمود. طیاب معتقد است که فرهنگ یک جریان سیال است که درارتباط صحیح با دیگران معنا می یابد. او می کوشد سابقه و فرهنگ کهن و گنجینهٔ ایرانی را به دنیا معرفی کند و در این زمینه می گوید:
امروز می توانیم با استفاده از این تصویر وقت بگذاریم و کشور خود را به جهانیان بشناسانیم . سینما این امکان را به ما می دهد که نه تنها فرهنگ و جغرافیای ایران را برای خودمان روشن کنیم، بلکه می توانیم وجوه آن را برای اروپاییان و در کل غیرایرانیان نیز روشن کنیم.
منوچهر طیاب در گفتگویی با همایون امامی می گوید: واقعیت تنها دستمایه ایی است برای کاری که مستندساز انجام می دهد، حال اگر به این نوع از فیلمها مستند اطلاق کنیک به تعریف جامعی برای کلیه فیلمهایی که در آن محدوده ساخته شده اند نمی رسیم...چرا راه دور برویم؟ فیلم «ایران سرزمین ادیان»، چه سندیتی دارد؟ «یا ضامن آهو» فضایی است که کیمیاوی ایجاد کرده است.[ منبع ]
کاوه بهرامی مقدم، فیلم مستند «سفر در امتداد سرزمین کهن» را، دربارهٔ منوچهر طیاب ساخته است.
منوچهر طیاب در 4 شهریور ماه 1400 به دلیل ابتلا به سرطان در وین در گذشت. یادش گرامی
فیلم ها :
- مستند «آبادان»
- مستند «سفال و سرامیک»
- مستند «سرامیک»
- مستند «ریتم»
- مستند «سپاه دانش»
- مستند «قره کلیسا»
- مستند «از کران تا کران»
- مستند «کمپ محمود آباد»
- مستند «شوشتر»
- مستند «مسجد جامع اصفهان»
- مستند «چهلستون»
- مستند «دزفول»
- مستند «چم» (مشترک با جلال مقدم ، منوچهر انور)
- مستند «خلیج فارس»
- مستند کوتاه «پرتو حماسه»
- مستند کوتاه «چهره یک کاریکاتوریست»
- مستند «فرهنگستان زبان»
- مستند «نمایشگاه شیشه و سرامیک»
- مستند «ادیان در ایران» (ایران سرزمین ادیان)
- مستند «معماری دوران صفوی»
- مستند «اصفهان شهر نور و زندگی»
- مستند «اصفهان هندسه ای در مقیاس انسانی»
- مستند «سد راه شن»
- داستانی «سوزنبان » ۱۳۵۰
- مستند « آستان قدس رضوی » (1353)
- مستند «وانگه روان جهان گله کرد»
- مستند «معماری اسلامی ایران دوره ایلخانی»
- مستند «معماری اسلامی ایران دوره تیموری»
- مستند «معماری اسلامی ایران دوره صفویه»
- مستند «معماری اسلامی ایران دوره سلجوقی»
- «همراه باد در دل تنهایی کویر»
- «پرواز باد بر بال‌های خیال»
- مستند «نقاشی ایرانی»
- مستند «عالی قاپو»
- مستند «هشت بهشت»
- مستند «مسجد شاه»
- مستند «مسجد شیخ لطف الله»
- مستند «دریای پارس»
- مستند «زاگرس،گاهواره تمدنی کهن»
- مستند «البرز »
- مستند «پروازی دور بر بال‌های خیال»
- مستند «از مشرق به مغرب» (1395)
- مستند «سوپ شهر خاموش»
تالیف :
-
کتاب «همراه باد در دل تنهایی کویر» (منتشر شده در ۵ آبان ۱۳۸۱، انتشارات کتاب خورشید)
-
کتاب «دریای پارس» (منتشر شده در ۸ اسفند ۱۳۸۵، انتشارات کتاب خورشید)
-
کتاب «زاگرس گاهواره تمدنی کهن»
-
کتاب «البرز زادگاه فرهنگی به قدمت تاریخ»
مسولیتهای اجتماعی :
- استاد رشتهٔ سینما در دانشکدهٔ هنرهای دراماتیک و تلویزیون
- سرپرست رشتهٔ سینماتوگرافی و عکاسی دانشکدهٔ علوم ارتباطات اجتماعی تهران
- عضو هیئت داوران یونسکو در جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه لهستان
جوایز و افتخارات :
جایزهٔ سیمین دلفان از جشنوارهٔ بین‌المللی فیلمهای مستند و آموزشی تهران (سرامیک)
دیپلم افتخار جشنوارهٔ برلین (مسجد جامع اصفهان)
دیپلم افتخار جشنوارهٔ وین (ریتم، ایران سرزمین ادیان)
دیپلم افتخار جشنوارهٔ مسکو (اصفهان هندسه ای در مقیاس انسانی)
لوح سیمین بهترین فیلمنامه و کارگردانی از جشنوارهٔ تورنتو (همراه باد در دل تنهایی کویر)
فیلم برگزیدهٔ جشنوارهٔ لوکارنو (همراه باد در دل تنهایی کویر)
لوح زرین جایزهٔ شهید آوینی (دریای پارس)
- دلفین نقره‌ای برای فیلم «سرامیک» از دومین جشنواره فیلم رشد 1343
- دیپلم افتخار برای فیلم «مسجد جامع اصفهان» از جشنواره بین‌المللی فیلم «برلین» آلمان ۱۳۵۱
- دیپلم افتخار برای فیلم «ریتم» و «ایران سرزمین ادیان» از جشنواره بین‌المللی فیلم «وین» اتریش ۱۳۵۲ و ۱۳۵۴
- دلفین طلایی برای فیلم «معماری دوران صفوی» از چهاردهمین جشنواره فیلم رشد 1356
- انتخاب فیلم «ریتم» از سوی سازمان یونسکو جهت تدریس تدوین فیلم در آموزشگاه‌های سینمایی آن سازمان ۱۳۴۹
- دیپلم افتخار بهترین متن تحقیقی از بیست و هشتمین جشنواره فیلم رشد 1377 برای مستند وانگه روان‌جهان گله کرد
- در بخش ویژه سی امین جشنواره فیلم رشد 1379، آثار منوچهر طیاب نمایش داده شد.
- لوح تقدیر و سپاسنامه جشنواره از اولین جشنواره مستند سینما حقیقت 1386
- ستاد برگزاری پنجمین جشنواره مستند سینما حقیقت 1390، به پاس قدردانی از یک عمر فعالیت موثر و کاربردی همراه با کارنامه‌ای درخشان و مملو از آثاری ارزشمند در حوزه مستند و ایفای نقشی تأثیرگذار و ماندگار در هدایت و ارتقا بخشی، طیف وسیعی از فیلمسازان جوان و پرورش شاگردان فراوان، با اهدای تندیس فیروزه‌ای سینماحقیقت و هدیه نقدی از منوچهر طیاب قدردانی نمود.
- هشتمین جشنواره سینما حقیت 1393
حضور در :
- دومین جشنواره سینمای مستند کیش 1379 (وانگه روان جهان گله کرد)
- بیست و یکمین جشنواره فیلم کوتاه تهران 1383 (عضو هیات داوران)
- سی امین جشنواره فیلم تهران 1392
- نهمین جشنواره مستند سینما حقیقت 1394
- دهمین جشنواره مستند سینما حقیقت 1395 مستند «از مغرب به مشرق» در بخش جنبی جشنواره
- سی و پنجمین جشنواره فیلم فجر 1395 (عضو هیات داوران)
- یازدهمین جشنواره مستند سینما حقیقت ۱۳۹۶ (عضو هیات داوران)
برچسب ها :
درباره منوچهر طیاب ، بیوگرافی منوچهر طیاب ، فهرست آثار منوچهر طیاب ، لیست فیلمهای منوچهر طیاب ، لیست جوایز منوچهر طیاب ،